Flavia Hobi

„Die Grenzen meiner Sprache bedeuten die Grenzen meiner Welt.“ (Ludwig Wittgenstein)

• Identitad n'è betg simplamain avant maun, ella vegn anzi pir construida tras la lingua. La lingua daventa qua tras in factur da pussanza.
• L'identitad da persunas d'instrucziun che instrueschan en scolas bilinguas en rumantsch e tudestg ha tratgs caracteristics specifics. Quels èn d'attribuir betg il davos a la situaziun ch'il tudestg è ina lingua maioritara ed il rumantsch ina lingua minoritara.
• Sch'ins vegn conscient da las structuras da pussanza e da las identitads che, sin basa d'effects reciprocs e d'interacziuns, sa constitueschan adina puspè da nov,  s'avran novas perspectivas.  

Las suandantas externaziuns èn ina resumaziun da mia lavur da master. Identitad, uschia constateschan differentas auturas e differents auturs, n’è betg insatge fix e steri, ma è suttamessa a midadas permanentas chaschunadas tras lavurs d'adattaziun e da colliaziun permanentas. Ins parta dal fatg ch'identitads sa furman tras construcziun linguistica (cf. Kresic, 2016). Sin fundament da divers aspects ha la lingua ina pussanza extraordinaria che sa manifesta en sia fundamentalitad e varietad. Essend che la lingua tudestga sa fa valair adina dapli, pon ins concluder ch'il rumantsch perda tras sia regressiun permanenta pli e pli da sia valur (cf. Cathomas, 2005). Il rumantsch sco lingua minoritara subischa, ultra da midadas sin il nivel individual, era talas sin il nivel da la politica linguistica.

Sin il champ da la furmaziun è sa midà era en connex cun il rumantsch bainquant. Menziun speziala merita uschia per exempel il model da las scolas bilinguas. Per mes studi hai jau registrà datas da persunas d’instrucziun che lavuran tuttas en scolas bilinguas (tudestg/rumantsch). Tras sia lingua sa chatta la persuna d’instrucziun en ina posiziun da pussanza specifica. Era la conscienza e l'identitad linguistica pudessan sa revelar sco interessantas en consideraziun da la confruntaziun dal rumantsch sco lingua minoritara cun il tudestg sco lingua maioritara. Sin basa dad interacziuns tranter individis, linguas u era culturas èsi evidentamain pussaivel d'identifitgar relaziuns da pussanza.